Mỹ và phương Tây phải thẳng thắn thừa nhận rằng đã mắc sai lầm tại Ukraine: Thay vì đẩy Nga ra khỏi Crimea thì họ lại đẩy Crimea ra khỏi Ukraine.

Vậy là Cộng hòa tự trị Crimea của Ukraine đã thuộc Liên bang Nga một cách nhanh chóng không thể ngờ. Mới ngày nào Nga phải căng thẳng, tất bật lo lắng, cho Hạm đội Biển Đen bị “đẩy ra khỏi nhà” khi mỗi lần tổng thống này lên thay tổng thống kia của nước láng giềng…thì bây giờ đã yên tâm. Crimea sát nhập vào Nga không một tiếng súng, mang đậm dấu ấn của “biện pháp hòa bình”.

Mừng cho nước Nga, mừng cho Crimea trở về đất mẹ sau 60 trời chờ đợi.

Những người dân chân chính của Ukraine thế hệ này và thế hệ chống phát xít trước đây chắc là buồn nhưng họ không cảm thấy đau vì Crimea không phải bị rứt ra từ máu thịt họ. Trong khi đó, thế lực chống Nga thì tức lồng lộn, cay cú vì mưu đồ đẩy Nga ra khỏi Crimea thất bại thê thảm.

Những sai lầm của Mỹ và phương Tây trong vấn đề Ukraine.

Có lẽ sai lầm lớn nhất của Mỹ và phương Tây (EU và NATO) là chủ quan, coi thường, bất chấp nước Nga.

Mỹ và phương Tây, đặc biệt là Mỹ đã không dưới 2 lần chứng kiến Liên Xô, Nga đã “nổi giận” khi bị khiêu khích nhưng không chịu rút ra bài học.

Mỹ chỉ biết cảm giác của mình trong sự kiện tháng 10/1962 khi Liên Xô bố trí tên lửa nhằm vào Mỹ ở Cu Ba nhưng bất chấp cảm giác của Nga khi dùng Ukraine “xỉa dao” vào lưng Nga. Nga bây giờ không hùng hậu và sắn sàng một mất một còn với Mỹ như Liên Xô nhưng đụng quá sâu, quá đáng, vào lợi ích quốc gia, an ninh của Nga thì ông Putin hay ông Ivan nào người Nga làm tổng thống cũng sẽ dứt khoát như vậy thôi.

Năm 2008, Metvedev làm tổng thống Nga, Gruzia dựa vào ô của Mỹ và NATO, không cần biết cảm giác của Nga, đã gây chiến. Rốt cuộc bị giáng cho một đòn còn choáng váng đến tận bây giờ. Tổng thống Pháp vội vàng chuyển đến ông Saakashvili, tổng thống Gruzia, văn kiện ngừng bắn do ông lập ra và nói một cách tức giận: “Ông Bush đâu rồi? Người Mỹ đâu rồi? Họ sẽ không đến cứu các ngài đâu. Và người châu Âu cũng vậy, họ sẽ không đến đâu. Các ngài chỉ là số ít. Nếu các ngài không ký thì chẳng bao lâu nữa xe tăng Nga sẽ tiến đến đây”.

Ukraine cũng vậy thôi, là quốc gia láng giềng nhưng lại là khu vực an ninh sống còn với nước Nga và khi láng giềng mà liên minh quân sự với nước ngoài, ở đây là NATO, để chống lại nước thứ ba là Nga thì dứt khoát Nga phải ra tay can thiệp, dứt khoát làm mọi cách để bảo vệ an ninh cốt lõi quốc gia Nga (Đến đây chúng ta mới hiểu sự khôn ngoan, nhạy cảm, trong chính sách quốc phòng “ba không” của Việt Nam).

Huống chi, Nga không phải là Libia, Apganixtan…Nga vẫn là quốc gia duy nhất trên thế giới có thể biến Mỹ thành tro bụi hạt nhân thì bất chấp cảm giác an ninh, an toàn của Nga là sai lầm trong đánh giá, nhận biết đối thủ.

Khi có một nhận thức về đối thủ như vậy, dẫn đến sai lầm tiếp theo là áp dụng và tin tưởng quá mức vào biện pháp cũ rích cái gọi là “cách mạng màu” mà không tính đến đặc điểm cụ thể của Ukraine và yếu tố Nga, cho nên, khi phương Tây và phe đối lập đang vui mừng chiến thắng, chia ngôi vị ở Kiev thì Nga đang lặng lẽ khống chế, thu hồi Crimea và khi phát hiện ra “lính lạ” thì cũng như chính quyền mới Kiev, họ lúng túng, bị động, mất khả năng phản ứng.

Trong khi Nga đã có kế hoach đối sách bài bản và thậm chí có sẵn đối sách khi xảy ra tình huống xấu nhất. (Đương nhiên thôi vì Ukraine cực kỳ quan trọng với Nga nên Nga phải quan tâm, nhưng với Mỹ và phương Tây thì Ukraine chưa là gì. Mỹ còn quá nhiều vấn đề lớn hơn phải quan tâm)

Một chính sách, hành động sai lầm bao giờ cũng gây ra tổn thất. Mỹ và phương Tây phải thẳng thắn thừa nhận rằng trong sách lược với Ukraine mình đã sai lầm, do đó, phải chấp nhận sự thật khách quan là thất bại.

Âm mưu của Mỹ và phương Tây, thay vì đẩy Nga ra khỏi Crimea thì mỉa mai thay, họ đã làm điều ngược lại “đẩy Crimea ra khỏi Ukraine về với Nga”.

Người Crimea vui mừng khi bán đảo Crimea đã thuộc Nga.

Nhân nào quả ấy!

Ai buộc Nga phải can thiệp vào Ukraine? Ai tạo thuận lợi cho Crimea nhanh chóng tách ra khỏi Ukraine? Câu trả lời là Mỹ và phương Tây.

Nếu phương Tây biết giữ lời, thỏa thuận 22/2 sẽ được thực hiện và Crimea vẫn chưa thuộc Nga.

Trước khi cuộc biểu tình biến thành bạo lực khiến Tổng thổng đương nhiệm Yanukovych trốn chạy, phe đối lập lên nắm chính quyền quyết tâm bài Nga thân phương Tây, được coi như một cuộc đảo chính thì đã có sự thỏa hiệp của chính quyền với phe đối lập.

Thỏa hiệp này đã được đưa ra sáng 22/2 từ cuộc đàm phán quy tụ các lãnh đạo của phe đối lập, Tổng thống Viktor Yanukovych, các lãnh đạo ngoại giao Đức, Pháp và Ba Lan, cũng như đại diện Nga đặc trách nhân quyền.

Ngoại trưởng Ba Lan Radoslaw Sikorski (giữa), ngoại trưởng Đức Steinmeier (trái) cùng các lãnh đạo đối lập ở Ukraine sau khi ký thỏa ước với Tổng thống Yanukovych ngày 22/2 tại Kiev

Đến buổi chiều cùng ngày, người đứng đầu Nhà nước Ukraina loan báo ông sẽ đưa ra những thủ tục nhằm “tổ chức một cuộc bầu cử tổng thống sớm, thành lập một chính phủ đoàn kết quốc gia, quay lại với bản hiến pháp năm 2004, theo đó sẽ quay lại chế độ nghị viện ở Ukraina” đã cho thấy ông này đã nhượng bộ tối đa phe đối lập, đồng thời hứa hẹn một lộ trình kết thúc cuộc khủng hoảng bạo lực như đã dẫn trong êm thấm.

Hôm 23/2, không buồn chờ cho tổng thống Yanukovych ký văn kiện quay lại với bản hiến pháp 2004, Quốc hội Ukraina đã sửa đổi hiến pháp và chỉ định một chủ tịch quốc hội mới, một bộ trưởng nội vụ mới…”.

Ông Yanukovych tố cáo “đây là một cuộc đảo chính do nước ngoài chỉ đạo” và cho hay “các trung gian quốc tế đã hứa đảm bảo an ninh cá nhân” cho ông nhưng khi mọi việc vẫn chưa ngả ngũ thì ôtô của ông bị bắn.

Sự lật lọng của phe đối lập thân phương Tây tại Kiev và sự dung túng của châu Âu cho phe đối lập Ukraina đã khiến Nga vào cuộc.

Có lẽ đến đây, Mỹ và phương Tây không cần tốn thời gian về vấn đề Crimea làm gì, tình thế là không đảo ngược. Nó đã thuộc Nga. Điều quan tâm của Mỹ và phương Tây bây giờ là xử lý thế nào với phần còn lại của Ukraine.

Rõ ràng một chính phủ mới tồn tại ở Ukraine không thể thiếu sự đồng thuận của Nga. Nếu Nga không ủng hộ, có nghĩa là chính phủ đó chống Nga theo phương Tây thì Nga sẽ có nhiều con bài về kinh tế, chính trị để sử dụng. Chỉ có thể một chính phủ đoàn kết quốc gia quay lại với hiến pháp 2004 mà cả Nga và phương Tây ủng hộ là cách tốt nhất bảo đảm sự ổn định, phát triển trong phần còn lại của Ukraine.

Một nước nhỏ, nợ nần chồng chất, nền kinh tế bên bờ sụp đổ lại trong tình trạng trên đe dưới búa thì tốt nhất là không theo ai chống ai mà độc lập tự chủ. Nga hay EU chẳng bao giờ cho không Ukraine cái gì.

Crimea đã kết thúc với Nga, nhưng có thể là điểm bắt đầu của cuộc khủng hoảng chính trị tiếp theo tại Ukraine và đưa cả châu Âu vào cuộc nếu cuộc trả đũa của Mỹ và phương Tây vào Nga bắt đầu.

Muôn cảm xúc của người Crimea khi sáp nhập Nga.

Lê Ngọc Thống (Đất Việt)

Clip xem thêm: Flappy Bird phiên bản chế ‘Chim không đòi quà’ gây ‘sốt’ dân mạng